Για τους περισσότερους από εμάς, ο ύπνος είναι η χρονική περίοδος όπου επεξεργαζόμαστε όλες τις πληροφορίες που έχουν καταγράψει οι αισθήσεις μας κατά τη διάρκεια της ημέρας, δεν είναι λοιπόν παράξενο που το μωρό σας είναι με μισάνοιχτα μάτια! Τα νεογέννητα μωρά δεν είναι ακόμα έτοιμα για πολύωρη παραμονή στη χώρα του ύπνου και οι συνεχόμενοι κύκλοι ύπνου και ξύπνιου τους μπορεί να είναι αγχωτικοί και για τους δυο σας. Μην ανησυχείτε, υπάρχουν τρόποι για να κάνετε ευκολότερα τα πράγματα.
- Το μωρό σας χρειάζεται μερικούς σύντομους υπνάκους στη διάρκεια της ημέρας. Εκμεταλλευτείτε στο έπακρο αυτά τα πολύτιμα λεπτά που το μωρό σας θα κοιμάται βαθιά και ίσως καταφέρετε να αναπληρώσετε σε έναν βαθμό τις δικές σας ανάγκες για ύπνο!
- Αν μάθετε να καταλαβαίνετε το μωρό σας και να αναγνωρίζετε τα σημάδια της κούρασης θα μπορείτε να το βάλετε για ύπνο την κατάλληλη στιγμή, δηλαδή αμέσως μόλις δείτε τις πρώτες ενδείξεις.
- Όταν έρθει η ώρα του βραδινού ύπνου κλείστε τις κουρτίνες και δημιουργήσετε μια ήρεμη και ήσυχη ατμόσφαιρα στο σπίτι. Προσπαθήστε να μην ξεσηκώσετε το μωρό με παιχνίδια και ανάψτε κάποιο πορτατίφ αντί για το κεντρικό φως. Ένα σταθερό πρόγραμμα ύπνου, όπως ένα μπάνιο και μετά ένα παραμύθι μπορεί να βοηθήσει το μωρό σας να αναγνωρίζει το τέλος της ημέρας και την αρχή της νύχτας.
Καθιερώνοντας ένα πρόγραμμα ύπνου
Προς το τέλος του πρώτου χρόνου, τα περισσότερα μωρά θα κοιμούνται 10 με 12 ώρες κάθε βράδυ. Αυξήστε τις πιθανότητες να συμβεί κάτι τέτοιο συνηθίζοντας το μωρό σας σ’ ένα σταθερό πρόγραμμα ύπνου ξεκινώντας περίπου απ’ την 6η με 8η εβδομάδα της ζωής του. Εδώ θα βρείτε πολλές ιδέες που θα σας βοηθήσουν να μάθετε στο μωρό σας μερικές καλές συνήθειες.
Συνηθίζοντας από νωρίς ένα πρόγραμμα ύπνου
Μπορεί να αισθάνεστε ότι δεν είναι μεγάλες οι πιθανότητές που έχετε για έναν καλό νυχτερινό ύπνο, μαθαίνοντας όμως από τώρα στο μωρό σας καλές συνήθειες ύπνου οι επόμενοι μήνες θα γίνουν πολύ πιο εύκολοι. Απ’ τους έξι μήνες και μετά το μωρό σας θα έχει σωματικά την ικανότητα να κοιμάται όλη τη νύχτα, έτσι ήδη απ’ την 6η με 8η εβδομάδα της ζωής του μπορείτε να το βάλετε σιγά σιγά σ’ ένα πρόγραμμα που θα του μάθει πώς να το καταφέρνει.
Τακτικές ώρες ημερήσιου ύπνου
Ένα τακτικό πρόγραμμα ύπνου στη διάρκεια της ημέρας και μια σταθερή ώρα για τον βραδινό ύπνο βοηθά τον προγραμματισμό όλων. Μπορεί να κάνετε λαθάκια καθώς θα μαθαίνετε πόσο ύπνο χρειάζεται το μωρό σας, μη φοβάστε όμως να το ξυπνήσετε αν έχει κοιμηθεί για περισσότερη ώρα απ’ όση πιστεύετε πως χρειάζεται.
Η διαφορά μεταξύ νύχτας και μέρας
Για τα περισσότερα μωρά δεν υπάρχει ουσιαστική διαφορά ανάμεσα στη νύχτα και στη μέρα. Για να βοηθήσετε το μωρό σας να συνηθίσει να κοιμάται για σύντομα διαστήματα στη διάρκεια της ημέρας και περισσότερες ώρες τη νύχτα, προσπαθήστε να του μάθετε τη διαφορά ανάμεσά τους. Κάνετε την ημέρα σας φωτεινή, θορυβώδη και συναρπαστική. Ακόμη κι όταν κοιμάται το μωρό προσπαθήστε να μην αλλάζετε τους ρυθμούς σας και να μην ανησυχείτε για τη φασαρία. Όταν βραδιάζει, σκοτεινιάστε το δωμάτιο και επιδιώξτε να επικρατεί ηρεμία και ησυχία. Τραβήξτε τις κουρτίνες, μιλάτε χαμηλόφωνα και κλείστε την τηλεόραση. Η αλλαγή στην ατμόσφαιρα θα βοηθήσει γρήγορα το μωρό σας να καταλάβει τη διαφορά.
Ετοιμάζοντας το μωρό σας για ύπνο
- Ξεκινήστε κάνοντάς το ένα ζεστό μπανάκι και παίξτε ήρεμα μαζί του. Αυτό θα είναι το ξεκίνημα για ν’ αρχίσει να χαλαρώνει προτού το βάλετε στο κρεβάτι.
- Φορέστε στο μωρό σας ένα απαλό φορμάκι ή πιζάμες και καθίστε αναπαυτικά μαζί του, με τα φώτα χαμηλωμένα.
- Απολαύστε και οι δύο την αίσθηση της αγκαλιάς καθώς θα δίνετε στο μωρό σας το τελευταίο γεύμα της ημέρας.
- Τραγουδήστε του ένα χαλαρωτικό νανούρισμα ή διαβάστε χαμηλόφωνα ένα παραμύθι. Μετά βάλτε το μωρό σας στην κούνια και δώστε του το αγαπημένο του αρκουδάκι. Αγκαλιάστε κι εσείς συχνά το παιχνίδι ώστε να έχει τη μυρωδιά σας γεγονός πιο παρηγορητικό για το μωρό.
- Κλείσετε τα φώτα, αλλά αφήστε ένα φωτάκι νυχτός που θα βοηθήσει το μωρό σας να νιώθει ασφάλεια και σιγουριά.
- Και τέλος, καληνυχτίστε το με ένα φιλί.
Τι να κάνετε όταν κλαίει το μωρό
Κάποιοι πιστεύουν πως θα πρέπει απλά να αφήσετε το μωρό να κλάψει ώστε ν’ αρχίσει να μαθαίνει να αποκοιμιέται μόνο του. Χρειάζεται όμως πολλή δύναμη για να μην επιστρέψετε στο δωμάτιό του για να το πάρετε αγκαλιά μέχρι να ηρεμήσει.
Ίσως να προτιμάτε αυτή την πιο ήπια προσέγγιση, η οποία μπορεί να είναι εξίσου αποτελεσματική: αν το μωρό σας αρχίσει να κλαίει μόλις βγείτε από το δωμάτιο, καθησυχάστε το ήρεμα και ήσυχα μ’ ένα απαλό χάδι στο κεφάλι του, πείτε του «καληνύχτα, σ’ αγαπώ»… και μετά βγείτε. Αν πρέπει να επιστρέψετε, περιμένετε 5 με 10 λεπτά και επαναλάβετε τη διαδικασία μέχρι να αποκοιμηθεί το μωρό σας.
Κάθε μαμά και μωρό είναι διαφορετικά, γι’ αυτό προσπαθήστε να μην αγχωθείτε υπερβολικά αν το πρόγραμμά μας δεν λειτουργεί. Μπορεί να χρειαστείτε και οι δύο το χρόνο σας μέχρι να συνηθίσετε, γι’ αυτό απλά προσπαθήστε, διατηρήστε την υπομονή σας και εφαρμόστε αυτό που δουλεύει καλύτερα για εσάς και το μωρό σας.
Επιμέλεια κειμένων
Παιδίατρος Παναγιώτης Κούτσος,
Διευθ. Παιδιατρικού Μαιευτηρίου ΡΕΑ
