Οι εμβολιασμοί στο μωρό διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στη θεμελίωση της δια βίου υγείας του παιδιού σας, προστατεύοντάς το από σοβαρές λοιμώξεις και ασθένειες. Στην πραγματικότητα, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας αναφέρει ότι «Οι δύο παρεμβάσεις στη δημόσια υγεία που είχαν το μεγαλύτερο αντίκτυπο στην υγεία των ανθρώπων είναι το καθαρό νερό και τα εμβόλια1».»
Παρόλο που οι εμβολιασμοί είναι εξαιρετικά ασφαλείς, είναι κατανοητό ότι μπορεί να έχετε κάποιες ανησυχίες. Με αυτό το άρθρο θα σας βοηθήσουμε να προετοιμασθείτε και θα σας δώσουμε απαντήσεις σε κάποιες συνηθισμένες ερωτήσεις.
Παθητική και ενεργητική ανοσία
Η ανοσία του μωρού σας ξεκινά να «χτίζεται» κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, καθώς τα αντισώματά σας μεταφέρονται στο μωρό μέσω του πλακούντα. Ο θηλασμός συνεχίζει αυτήν τη σημαντική διαδικασία, αλλά το προστατευτικό αποτέλεσμα από τα αντισώματά σας δεν διαρκεί για πολύ. Η εν λόγω «παθητική ανοσία» προσφέρει στο μωρό σας ένα φανταστικό ξεκίνημα, αλλά δεν μπορεί να το θωρακίσει μακροπρόθεσμα από σοβαρές ασθένειες. Για να προστατευθεί, πρέπει να αρχίσει να δημιουργεί τα δικά του αντισώματα, διαδικασία η οποία ονομάζεται «ενεργητική ανοσία»2,3». Τα μωρά που γεννιούνται πρόωρα ή με καισαρική τομή μπορούν να έχουν χαμηλότερη «παθητική ανοσία», καθιστώντας τον εμβολιασμό ακόμη πιο σημαντικό.
Πώς λειτουργούν τα εμβόλια;
Οι εμβολιασμοί βοηθούν το μωρό σας να δημιουργήσει δια βίου ανοσία επιτρέποντας στο σώμα του να δημιουργήσει τα δικά του αντισώματα έναντι συγκεκριμένων σοβαρών ασθενειών ή λοιμώξεων. Τα εμβόλια παρέχουν στο μωρό σας μικρές, διαχειρίσιμες δόσεις από τα βακτήρια και του ιούς από τους οποίους τα προστατεύουν. Αυτό τονώνει το ανοσοποιητικό τους σύστημα, διδάσκοντάς το πώς να καταπολεμήσει την ασθένεια στο μέλλον.
Πρόγραμμα εμβολιασμού βρεφών
Οι εμβολιασμοί του μωρού σας δίνονται σε πρόγραμμα ήδη από τη γέννηση και συνεχίζονται σε καθορισμένα διαστήματα καθ’ όλη τη διάρκεια της παιδικής του ηλικίας, βάση του Εθνικού Προγράμματος Εμβολιασμών (ΕΠΕ) παιδιών και εφήβων, του Υπουργείου Υγείας. Το συγκεκριμένο πρόγραμμα είναι σημαντικό καθώς παρέχει τη σωστή δόση ανάλογα με την ηλικία του μωρού σας, ενώ ταυτόχρονα διασφαλίζει πως δεν θα υπάρξουν κενά στην προστασία του. Ο παιδίατρός σας είναι εκείνος, που θα σας δώσει περισσότερες πληροφορίες για τον προγραμματισμό των εμβολίων του μικρού σας.
Πώς γίνονται τα εμβόλια στο μωρό μου;
Τα εμβόλια χορηγούνται με τη μορφή ένεσης σε μία ή σε περισσότερες δόσεις, εναλλακτικά ενδέχεται να χορηγηθούν από το στόμα ή μέσω ρινικών σπρέι. Οι ενέσεις συνήθως γίνονται στο μηρό ή στους γλουτούς του μωρού σας, και στο βραχίονά του όταν γίνει ενός έτους.
Πατώντας εδώ μπορείτε να διαβάσετε περισσότερα για το πότε θα κάνει το μωρό σας το κάθε εμβόλιo, σύμφωνα πάντα με το Υπουργείο Υγείας. Μην ξεχνάτε, πως για κάθε απορία είναι σημαντικό να βρίσκεστε σε επικοινωνία με τον παιδίατρο του μικρού σας.
Τι γίνεται τη συγκεκριμένη ημέρα;
Ο γιατρός σας θα ελέγξει ότι το μωρό σας είναι καλά προτού προχωρήσει στον εμβολιασμό. Φροντίστε να τον ενημερώσετε εάν το μωρό σας παρουσιάζει πυρετό, διάρροια ή είναι άρρωστο, καθώς μπορεί να αποφασίσει να καθυστερήσει τα εμβόλια για μερικές ημέρες.
Ίσως χρειαστεί να γδύσετε το μωρό σας, οπότε ντύστε το με ρούχα που μπαίνουν και βγαίνουν εύκολα.
Κατά τη διάρκεια του ραντεβού, μπορείτε να κρατήσετε αγκαλιά το μωρό σας στα γόνατά σας. Όμως θα πρέπει να είστε προετοιμασμένοι ότι το μωρό σας θα κλάψει μετά από τις ενέσεις. Θυμηθείτε, η διαδικασία θα τελειώσει πολύ γρήγορα. Σύντομα το μικρό σας θα τα ξεχάσει όλα και θα έχει αποκτήσει ανοσία που θα το προστατεύει. Εάν είστε εσείς ήρεμοι και θετικοί, το μωρό σας θα νιώθει πιο ήσυχο. Ακόμη, πάρτε μαζί σας ένα αγαπημένο του παιχνίδι ή ένα κέρασμα για να του αποσπάσετε την προσοχή. Ορισμένα κέντρα υγείας δίνουν μικρά δώρα, όπως αυτοκόλλητα και πιστοποιητικά «γενναιότητας», σε μεγαλύτερα μωρά και μικρά παιδιά.
Είναι ασφαλή τα εμβόλια;
Ναι. Όλα τα εμβόλια ελέγχονται διεξοδικά και υποβάλλονται σε αυστηρούς ελέγχους αδειοδότησης προτού διατεθούν στην αγορά. Οι σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες είναι εξαιρετικά σπάνιες και το μωρό σας είναι πολύ πιο πιθανό να αρρωστήσει από μια ασθένεια που μπορεί να προληφθεί, παρά από το ίδιο το εμβόλιο 4.
Μερικά μωρά μπορεί να παρουσιάσουν προσωρινά μικρές ανεπιθύμητες ενέργειες, όπως:
- Πυρετό
- Ευερεθιστότητα
- Ευαισθησία ή ερυθρότητα στο σημείο της ένεσης
Εάν το μωρό σας ανεβάσει πυρετό, ζητείστε τη συμβουλή του παιδιάτρου σας. Κάποιοι παιδίατροι ενδέχεται να συστήσουν τη χρήση παρακεταμόλης για βρέφη. Σε κάθε περίπτωση, βεβαιωθείτε ότι ακολουθείτε προσεκτικά τις οδηγίες του γιατρού σας.
Είναι πραγματικά απαραίτητα τα εμβόλια;
Κανείς δεν προσβάλλεται πια από αυτές τις ασθένειες.
Είναι εύλογο να πιστεύετε, ότι ορισμένες ασθένειες είναι τόσο σπάνιες και ως εκ τούτου το μωρό σας δεν χρειάζεται να εμβολιαστεί έναντι αυτών. Όμως, η σπανιότητα αυτή είναι το θετικό αποτέλεσμα των Εθνικών Προγραμμάτων Εμβολιασμού4. Χρειάζεται μόνο ένα ξέσπασμα σε μη εμβολιασμένα μωρά για να επιστρέψει μια ασθένεια4. Οι παππούδες σας μπορεί να θυμούνται περιόδου, όταν ορισμένες από αυτές τις θανατηφόρες ασθένειες ήταν συνηθισμένες. Αλλά τελικά, ο εμβολιασμός αποτελεί επιλογή του γονέα. Εάν έχετε οποιεσδήποτε ερωτήσεις ή αμφιβολίες, μιλήστε με τον παιδίατρό σας πριν από το πρώτο ραντεβού του μωρού σας.
Επόμενα βήματα
– Αναζητείστε την επιστολή με το ραντεβού σας. Οι εμβολιασμοί συνήθως πραγματοποιούνται στο τοπικό ιατρείο ή στο κέντρο υγείας σας και ο πρώτος εμβολιασμός πραγματοποιείται στις οκτώ εβδομάδες. Διαβάστε για το πρόγραμμα εμβολιασμού μέχρι και την ηλικία του ενός έτους
– Μιλήστε με τον παιδίατρό σας για επόμενο ραντεβού σας.
– Διαβάστε για το πρόγραμμα εμβολιασμού μέχρι και την ηλικία του ενός έτους.
– Μιλήστε για τυχόν ανησυχίες που έχετε με τον γιατρό σας πριν από το ραντεβού.
– Κρατήστε ένα αρχείο με τους εμβολιασμούς του παιδιού σας.
– Πάρτε μια τσάντα με παιχνίδια, εφεδρικά ρούχα και πάνες σε περίπτωση που το ραντεβού σας καθυστερήσει.
– Μείνετε ήρεμοι και θετικοί καθ’ όλη τη διάρκεια του ραντεβού, καθώς αυτό θα καθησυχάσει το μωρό σας.
Βιβλιογραφία
1. Bedford H. Childhood immunisation: Achievements and challenges [Online]. 2011. Available at: http://www.who.int/global_health_histories/seminars/presentation53a.pdf [Accessed: December 2016].
2. CDC. Immunity types [Online]. 2014. Available at: http://www.cdc.gov/vaccines/vac-gen/immunity-types.htm [Accessed: December 2016].
1. NHS UK. When to have vaccinations [Online]. Available at: http://www.nhs.uk/Conditions/vaccinations/Pages/vaccination-schedule-age-checklist.aspx [Accessed: December 2016]
4. World Health Organisation. What are some of the myths – and facts – about vaccination [Online]? 2016. Available at: http://www.who.int/features/qa/84/en/ [Accessed: December 2016].
