Ως νέα μαμά είναι απόλυτα φυσιολογικό να ανησυχείτε για το βάρος του μωρού σας και να έχετε ένα σωρό απορίες. Ο παιδίατρος είναι αυτός που θα λύσει με υπευθυνότητα όλες τις απορίες σας και θα σας καθησυχάσει. Εμείς συγκεντρώσαμε κάποιες βασικές πληροφορίες που θα σας απαντήσουν στις πιο συχνές απορίες όπως τις ακούμε από τις μαμάδες με τις οποίες συνομιλούμε καθημερινά.
Το βάρος του νεογέννητου
Στην πλειοψηφία τους τα νεογνά ζυγίζουν από 2.800 έως 3.800 γραμμάρια με τα αγοράκια να γεννιούνται πιο βαριά από τα κορίτσια. Το βάρος του μωρού σας εξαρτάται από διάφορους παράγοντες. Οι πιο συνηθισμένοι είναι οι ακόλουθοι:
- από την ηλικία της κύησης – δηλαδή αν είναι τελειόμηνο ή αν έχει γεννηθεί μερικές εβδομάδες νωρίτερα
- από το φύλο του
- από το αν είναι μονή, δίδυμη ή πολύδυμη κύηση
- από την υγεία της μητέρας κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης
- από το σωματότυπο των γονιών.
Έχετε υπόψη σας πως ακόμη κι αν το μωρό σας έχει γεννηθεί μερικές εβδομάδες πρόωρο μπορεί το βάρος του να είναι φυσιολογικό, ενώ μπορεί να έχει χαμηλότερο βάρος ακόμη κι αν είναι τελειόμηνο, αλλά απόλυτα υγιές.
“Θα χάσει το μωρό μου βάρος στο μαιευτήριο;”
Σχεδόν όλα τα νεογέννητα μωρά χάνουν μερικές εκατοντάδες γραμμάρια τις πρώτες μέρες της ζωής τους. Αυτό δεν θα πρέπει να σας ανησυχήσει ούτε να θεωρήσετε πως υπάρχει κάποιο πρόβλημα με τον θηλασμό. Η αναμενόμενη απώλεια είναι ένα 5% από το βάρος του μωρού κατά τη γέννησή του για τα μωρά που πίνουν βρεφικό γάλα σε σκόνη και λίγο περισσότερο (7-10%) για τα νεογέννητα που θηλάζουν αποκλειστικά. Το μωρό σας χάνει αυτό το βάρος εξαιτίας της προσαρμογής του οργανισμού του στα νέα δεδομένα. Πρέπει να μάθει να πίνει γάλα και το σωματάκι του έχει τώρα ελευθερία κινήσεων, οπότε δαπανά περισσότερη ενέργεια. Ένα υγιές τελειόμηνο μωρό θα ξαναπάρει το βάρος που έχασε μέσα στις πρώτες 7-14 ημέρες μετά τη γέννησή του.
“Κάθε πότε πρέπει να ζυγίζω το μωρό στο σπίτι;”
Τους πρώτους μήνες της ζωής του μωρού, ουσιαστικά τον πρώτο χρόνο, ο παιδίατρος θα το βλέπει τακτικά. Αυτό σημαίνει πως θα παρακολουθεί και το ρυθμό της ανάπτυξής του, δηλαδή την αύξηση του βάρους, του ύψους και της περιμέτρου του κεφαλιού του που είναι οι τρεις βασικοί δείκτες. Έτσι, εφόσον το μωρό σας έχει γεννηθεί τελειόμηνο και υγιές, το ζύγισμα του μωρού στο σπίτι μπορεί απλά να σας προκαλέσει ένα πρόσθετο άγχος. Ως νέα μαμά όμως είναι φυσιολογικό να σας απασχολεί το βάρος του μωρού σας. Αν αποφασίσετε να ενοικιάσετε ζυγαριά για τους πρώτους μήνες, ζυγίζετε το μωράκι σας μια φορά την εβδομάδα, την ίδια ημέρα, περίπου την ίδια ώρα και με τα ίδια ρουχαλάκια (π.χ. μετά το μπάνιο του, με την πάνα ή με το φορμάκι).
“Πόσο βάρος πρέπει να παίρνει το μωρό μου το μήνα;”
Οι αλλαγές στο βάρος του μωρού έχουν να κάνουν με την ηλικία του. Με άλλο ρυθμό θα παίρνει βάρος τον πρώτο μήνα, με άλλο τον όγδοο και με άλλο το δωδέκατο. Κάθε μωρό είναι διαφορετικό και εφόσον το δικό σας το παρακολουθεί ο γιατρός δεν χρειάζεται να ανησυχείτε για το βάρος του. Σε γενικές γραμμές όμως τα μωρά παίρνουν τους πρώτους τρεις μήνες γύρω στα 700 γραμμάρια το μήνα, τους επόμενους τρεις γύρω στα 600 γραμμάρια και μετά αρχίζει και μειώνεται ο ρυθμός που αυξάνει το βάρος τους (450-300 γραμμάρια το μήνα μέχρι τα πρώτα του γενέθλια). Γενικά στον πρώτο χρόνο τα μωρά τριπλασιάζουν περίπου το βάρος της γέννησής τους. Αν θηλάζετε μπορείτε να είστε σίγουρη ότι το μωρό σας παίρνει όσο γάλα χρειάζεται για την ανάπτυξή του εάν βρέχει 5 με 7 πάνες τη μέρα.
“Γιατί δεν παίρνει κάθε μήνα το ίδιο βάρος;”
Γιατί η φύση ακολουθεί τη δική της πορεία! Το βάρος του μωρού σας αυξάνεται στην αρχή πιο γρήγορα ακολουθώντας τις απαιτήσεις της ανάπτυξης του οργανισμού του. Συνήθως πριν από ένα αναπτυξιακό άλμα, όπως το λένε οι ειδικοί, δηλαδή μια φάση που θα δείτε μια αλλαγή στο ρυθμό του ύπνου του, στην επικοινωνία και στις δεξιότητες του μωρού σας, προηγείται μια φάση που το μωρό σας πεινάει περισσότερο και παίρνει περισσότερο βάρος. Τους πρώτους μήνες, ένα αναπτυξιακό άλμα μπορεί να συμβεί γύρω στις δυο εβδομάδες, τις τέσσερις, τις έξι και τους τρεις μήνες. Το αποτέλεσμα όλων αυτών είναι πως για έναν με δύο μήνες το βάρος του μωρού σας θα αυξάνεται πολύ και μετά μπορεί να διαπιστώσετε μία κάμψη. Μη διστάζετε να συζητήσετε τις ανησυχίες σας με τον παιδίατρο. Ακόμη κι αν είστε υπερβολική, είναι προτιμότερο να το συζητήσετε μαζί του και να λύσετε τις απορίες σας ώστε να μπορείτε με περισσότερη ηρεμία να αφοσιωθείτε στις ανάγκες του μωρού σας.
“Τα πρόωρα μωρά έχουν άλλο ρυθμό ανάπτυξης συγκριτικά με τα τελειόμηνα;”
Γενικά τα πρόωρα μωρά γεννιούνται με χαμηλότερο βάρος και ύψος συγκριτικά με τα τελειόμηνα νεογέννητα. Το βάρος του μωρού σας εξαρτάται από το πόσο νωρίτερα γεννήθηκε. Στην περίπτωση που το βάρος του μωρού σας κατά τη γέννηση ήταν κάτω από 2,5 κιλά, θα πρέπει να μείνει στο μαιευτήριο ώσπου να αντισταθμίσει την απώλεια βάρους των πρώτων ημερών και να φτάσει αυτό το όριο. Στη συνέχεια ο παιδίατρος θα σας δώσει οδηγίες για τον θηλασμό ώστε να είναι σίγουρο πως παίρνει την ποσότητα του γάλακτος που χρειάζεται. Συζητήστε με τον παιδίατρό σας αν θεωρεί καλό να πάρετε μια ζυγαριά ακριβείας στο σπίτι ή αν ένα τέτοιο μέτρο απλά θα σας άγχωνε περισσότερο. Αν το μωρό σας έχει γεννηθεί σημαντικά πρόωρο, τότε ο ρυθμός της ανάπτυξής του θα είναι διαφορετικός για τα πρώτα δύο με τρία χρόνια της ζωής του. Στη συνέχεια όμως θα “προφτάσει” τα τελειόμηνα παιδάκια και το θέμα της προωρότητας θα ξεχαστεί!
Πότε πρέπει να ανησυχήσετε για το βάρος του μωρού σας;
Τα μωρά που δεν τρέφονται καλά είναι νωθρά, κοιμούνται περισσότερο και διακόπτεται ο ρυθμός της ανάπτυξής τους. Αυτό μπορεί να οφείλεται σε κάποια ασθένεια, σε δυσανεξία στο γάλα ή στο ότι δεν παίρνει την ποσότητα που χρειάζεται. Αν έχετε οποιαδήποτε ανησυχία για το βάρος του μωρού σας, επικοινωνήστε με τον παιδίατρό σας.
Ιατρική Επιμέλεια: Dr Ιωάννης Καλογήρου μαιεύτηρας γυναικολόγος MD, DFFP, DRCOG
Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών, Μέλος Διοικητικού Συμβουλίου της ΡΕΑ Μαιευτικής Γυναικολογικής Κλινικής
