Χάρη στην εξωσωματική γονιμοποίηση πολλά ζευγάρια που δυσκολεύονται να αποκτήσουν παιδί κατορθώνουν να γίνουν γονείς και να ξεπεράσουν όλα τα εμπόδια.
Για να αρχίσετε να συζητάτε με τον γιατρό σας την πιθανότητα της εξωσωματικής γονιμοποίησης, θα πρέπει να έχει προηγηθεί ένα διάστημα ελεύθερων ερωτικών επαφών χωρίς να επιτευχθεί σύλληψη. Αν είστε κάτω από 35 ετών, το διάστημα αυτό είναι δώδεκα μήνες, ενώ στις υποψήφιες μητέρες που είναι πιο μεγάλες, το διάστημα αυτό μειώνεται στους έξι μήνες αφού από τη φύση είναι περιορισμένος ο χρόνος που μπορείτε να περιμένετε.
Ενδείξεις ότι ίσως χρειαστεί να καταφύγετε στη βοήθεια της εξωσωματικής
- Το να μην έχετε μείνει έγκυος μετά από 6-12 μήνες ελεύθερης ερωτικής επαφής με συχνότητα 2-3 φορές την εβδομάδα είναι η βασική ένδειξη που θα σας οδηγήσει σε μια συζήτηση για εξωσωματική γονιμοποίηση. Επίσης, αν δεν έχετε συλλάβει σε διάστημα έξι μηνών και:
- είστε πάνω από 35 ετών και δεν έχετε μείνει ποτέ στη ζωή σας έγκυος.
- έχετε κάνει στο παρελθόν αμβλώσεις, επέμβαση στις σάλπιγγες, στον τράχηλο ή στη μήτρα.
- αν είχατε στο παρελθόν εξωμήτριο κύηση
Οι εξετάσεις πριν την εξωσωματική γονιμοποίηση
Πριν καταλήξετε σε ένα πρόγραμμα εξωσωματικής γονιμοποίησης (In Vitro Fertilization – IVF), ο γιατρός σας θα σας ενημερώσει λεπτομερώς για τις εξετάσεις που θα χρειαστεί να κάνετε εσείς και ο σύντροφός σας. Ορισμένες από αυτές γίνονται σε όλα τα ζευγάρια, ενώ άλλες σχετίζονται με το ιστορικό τους. Οι εξετάσεις που συνήθως συνιστώνται είναι οι παρακάτω:
Εργαστηριακός έλεγχος της γυναίκας:
1. Ηλεκτροφόρηση αιμοσφαιρίνης (έλεγχος για στίγμα μεσογειακής αναιμίας, τεστ δρεπανώσεως).
2. Ομάδα αίματος, Rhesus.
3. Έλεγχος αντισωμάτων για τοξόπλασμα, ερυθρά, CMV, HIV, RPR ή VDRL, HbsAg (Αυστραλιανό αντιγόνο) και anti-HCV/ ολικό.
4. Τεστ Παπ, εάν δεν έχει γίνει τον τελευταίο χρόνο.
5. Ηλεκτροκαρδιογράφημα, καρδιολογική εξέταση.
6. Mαστογραφία.
Εργαστηριακός έλεγχος του άντρα:
1. Έλεγχος αντισωμάτων για HIV.
2. Έλεγχος αντισωμάτων για HbsAg (Αυστραλιανό αντιγόνο) και anti-HCV/ολικό,RPR ή VDRL.
Επιλογές τοκετού μετά την εξωσωματική γονιμοποίηση
Οι απόψεις σχετικά με τις επιλογές τοκετού μετά από εξωσωματική γονιμοποίηση εξακολουθούν να είναι διχασμένες. Μέχρι πριν από μερικά χρόνια η καισαρική ήταν η μέθοδος που επέλεγαν γιατροί και γυναίκες για τον τοκετό μετά από εξωσωματική. Οι βασικοί λόγοι ήταν τρεις. Πολλές από τις γυναίκες που μένουν έγκυες με εξωσωματική διανύουν συνήθως την τέταρτη δεκαετία της ζωής τους και το θέμα της ηλικίας κάνει την καισαρική πιο ασφαλή επιλογή. Ο δεύτερος λόγος ήταν πως πολλές φορές με την εξωσωματική υπήρχε πολύδυμη κύηση και η καισαρική ήταν σχεδόν επιβεβλημένη. Και ο τελευταίος “ψυχολογικός” λόγος είναι πως η κύηση αυτή θεωρείται “πολύτιμη” και άρα η καισαρική είναι η πιο ασφαλής μέθοδος τοκετού. Σήμερα, οι περισσότεροι γυναικολόγοι είναι πιο ανοιχτοί στον φυσιολογικό τοκετό με τους ίδιους περιορισμούς που ισχύουν για κάθε εγκυμοσύνη και γυναίκα. Αν λοιπόν επιθυμείτε να γεννήσετε φυσιολογικά μετά από εξωσωματική γονιμοποίηση, συζητήστε το με τον γιατρό σας και καταλήξτε μαζί στην επιλογή που είναι η πιο κατάλληλη για εσάς.
Φυσιολογική σύλληψη μετά από εξωσωματική γονιμοποίηση
Η φυσιολογική σύλληψη είναι εφικτή και μάλιστα δεν είναι τόσο σπάνια όσο ίσως νομίζουμε. Ο λόγος που συμβαίνει αυτό δεν είναι ξεκάθαρος στους ειδικούς, όπως δεν είναι ξεκάθαρες και οι αιτίες που σε κάποια ζευγάρια χωρίς οργανικό πρόβλημα δεν μπορεί να επιτευχθεί σύλληψη και καταφεύγουν στη βοήθεια της εξωσωματικής. Η πιο συχνή εξήγηση είναι πως η εγκυμοσύνη και η απόκτηση ενός παιδιού, διώχνουν το άγχος και την αγωνία από το ζευγάρι και αυτό “απελευθερώνει” τον οργανισμό της γυναίκας και έτσι συλλαμβάνει το επόμενο παιδί της φυσιολογικά. Ένας άλλος παράγοντας, πιο ρεαλιστικός, είναι πως η εγκυμοσύνη ομαλοποιεί τη λειτουργία των ορμονών και του αναπαραγωγικού συστήματος στη γυναίκα και έτσι αποκαθίσταται φυσικά κάποιο πρόβλημα που υπήρχε, το οποίο εμπόδιζε τη σύλληψη. Και ένας τρίτος λόγος, είναι πως το “σώμα θυμάται”. Αυτό σημαίνει πως μετά από μια εγκυμοσύνη, με οποιονδήποτε τρόπο κι αν έχει επιτευχθεί, είναι για ένα διάστημα πιο εύκολο να ξαναμείνει η γυναίκα έγκυος, αφού ο οργανισμός έχει “δουλέψει” πρόσφατα κάτω από αυτές τις συνθήκες.
Ιατρική Επιμέλεια: Dr Ιωάννης Καλογήρου μαιεύτηρας γυναικολόγος MD, DFFP, DRCOG
Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών, Μέλος Διοικητικού Συμβουλίου της ΡΕΑ Μαιευτικής Γυναικολογικής Κλινικής
