Αν ο γυναικολόγος σας σάς σύστησε να κάνετε αμνιοπαρακέντηση και νιώσατε να σας κόβονται τα πόδια, ηρεμήστε! Πρόκειται για μία διαγνωστική-προληπτική εξέταση που κάνουν εκατομμύρια γυναίκες κάθε μέρα σε όλο τον κόσμο και τα οφέλη της είναι πάρα πολλά, για εσάς και για την οικογένειά σας.
Τι σημαίνει αυτή η εξέταση
Η αμνιοπαρακέντηση ή αμνιοκέντηση είναι μία εξέταση η οποία γίνεται ως επί το πλείστον σε γυναίκες άνω των 34 χρονών. Στη διάρκεια της εξέτασης ο γιατρός θα πάρει μια πολύ μικρή ποσότητα αμνιακού υγρού από την εσωτερική κοιλότητα της μήτρας σας. Στη συνέχεια, αυτό το υγρό θα εξεταστεί κυτταρολογικά για την ανεύρεση ορισμένων συνδρόμων ή γονιδιακών παθήσεων. Παράλληλα με την αμνιοπαρακέντηση θα γίνει ένα λεπτομερές υπερηχογράφημα για να ελεγχθεί η φυσιολογική ανάπτυξη του εμβρύου και η θέση του πλακούντα, προσδιορίζοντας έτσι και το κατάλληλο σημείο για την παρακέντηση και τη λήψη του αμνιακού υγρού ώστε να γίνει με απόλυτη ασφάλεια η εξέταση.
Σε ποιες γυναίκες συστήνεται και γιατί
Ένας βασικός παράγοντας για να ζητήσει ο γιατρός σας να κάνετε αμνιοπαρακέντηση είναι η ηλικία σας. Συνήθως η αμνιοπαρακέντηση συστήνεται στις μέλλουσες μητέρες που είναι μεγαλύτερες από 34 ετών (αν και η ηλικία από μόνη της δεν αποτελεί κριτήριο). Άλλοι λόγοι για να την προτείνει ο γιατρός σας είναι αν υπάρχει προσωπικό ή οικογενειακό ιστορικό γέννησης μωρού με σύνδρομο Down ή με άλλη χρωμοσωμική ανωμαλία, αν βρέθηκε μη φυσιολογικό αποτέλεσμα αυχενικής διαφάνειας ή αν τα αποτελέσματα των αιματολογικών σας εξετάσεων σας κατατάσσουν στην ομάδα υψηλού κινδύνου. Η αμνιοπαρακέντηση γίνεται επίσης αν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό γενετικών ασθενειών (π.χ. μεσογειακή αναιμία). Μέχρι σήμερα η ηλικία του πατέρα δεν θεωρείται παράγοντας κινδύνου.
Πότε γίνεται η αμνιοπαρακέντηση;
Γίνεται μεταξύ της 16ης και 19ης εβδομάδας της κύησης στο μαιευτήριο ή σε κλινική με τη συνεργασία του γυναικολόγου και του γιατρού που θα κάνει έναν λεπτομερή υπέρηχο.
Αμνιοπαρακέντηση ή εξέταση τροφοβλάστης;
Και οι δύο αυτές εξετάσεις ανήκουν στην κατηγορία των γονιδιακών ελέγχων και ο γενετιστής θα ελέγξει το αναπτυσσόμενο έμβρυο για ορισμένα σύνδρομα και άμεσα κληρονομούμενες νόσους (π.χ. μεσογειακή αναιμία). Η βασική διαφορά αυτών των δύο εξετάσεων είναι η φάση της εγκυμοσύνης στην οποία γίνονται αφού η αμνιοπαρακέντηση γίνεται μετά την 16η εβδομάδα ενώ η εξέταση τροφοβλάστης (αλλιώς λήψη χοριακής λάχνης) γίνεται από την 11η εβδομάδα της εγκυμοσύνης. Ο γιατρός σας είναι εκείνος που θα προσδιορίσει το είδος της εξέτασης που χρειάζεται να γίνει. Στα μειονεκτήματα της εξέτασης τροφοβλάστης είναι πως επειδή γίνεται πολύ νωρίς μπορεί να χρειαστεί δεύτερη λήψη ή τα αποτελέσματα να μην είναι ξεκάθαρα και να χρειαστεί και αμνιοπαρακέντηση αργότερα. Επίσης έχει ελαφρώς αυξημένο κίνδυνο αποβολής σε σχέση με την αμνιοπαρακέντηση.
Είναι επικίνδυνη η αμνιoπαρακέντηση για τη μητέρα ή το έμβρυο;
Η αμνιοπαρακέντηση θεωρείται μια πολύ ασφαλής διερευνητική εξέταση, της οποίας τα οφέλη είναι πολλά και σημαντικά. Ωστόσο, όπως σε κάθε παρεμβατική εξέταση, ενδέχεται να υπάρξουν επιπλοκές. Οι πιθανοί κίνδυνοι για τη μητέρα περιλαμβάνουν επιμολύνσεις, αιμορραγίες ή τραυματισμό γειτονικών οργάνων ενώ για το έμβρυο τραυματισμό από την βελόνα (πρακτικά όμως αυτό αποκλείεται, όταν η παρακέντηση γίνεται κάτω από συνεχή υπερηχογραφικό έλεγχο) και αποβολή (πιθανότητα μικρότερη του 0,50%).
Ιατρική Επιμέλεια: Dr Ιωάννης Καλογήρου μαιεύτηρας γυναικολόγος MD, DFFP, DRCOG
Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών, Μέλος Διοικητικού Συμβουλίου της ΡΕΑ Μαιευτικής Γυναικολογικής Κλινικής
